به گزارش خبرگزاری حوزه، حجت الاسلام ایمان شکیبایی در تبیین واقعیات توبه بر محور نامه ٣١ نهج البلاغه در ابتدا از نامه ٣١ نهج البلاغه به عنوان منشور تربیتی یاد کرد و گفت: آنطوری که باید لطائف و محاسن این نامه را برای خانواده ها و دانش آموزان باز می کردیم متأسفانه فرصت نگذاشته ایم و از معارف غنی این نامه تربیتی محروم مانده ایم.

پژوهشگر حوزه و دانشگاه گفت:همه ما در زندگی فردی و اجتماعی به دنبال بهترین ها هستیم؛ بهترین پوشاک،بهترین خوراک، بهترین مسکن، بهترین مدرسه، بهترین معلم، بهترین تفریح، بهترین دانش و... و نامه ٣١ نهج البلاغه در زمینه تربیت،از همین بهترین هاست،حتی فرستنده و گیرنده آن هم جزو بهترین انسان های تاریخ بشریتند.

وی افزود: امیرالمؤمنین(ع)در نامه‌ ٣١ نهج البلاغه به فرزندش اما حسن مجتبی(ع)، علاوه بر بیان توحید، عظمت پروردگار، صفات الهی، هدف آفرینش، معاد و…، مهم‌ترین نیازهای زندگی مادی و معنوی انسان را مطرح می‌کند. برخی از سر فصل‌های مهم آن چنین است :
خودسازی با یاد خدا، ضرورت یاد مرگ، توجه به حوادث روزگار، امر به معروف و نهی از منکر، تحمل سختی‌ها برای رسیدن به حق، صبر و استقامت، تلاش در راه کسب کمالات نفسانی جاودان، ضرورت بخشش مال و صدقه دادن، از حرص و آز برحذر بودن، شتاب در تربیت فرزند، روش تربیت فرزند، توکل، مطالعه تاریخ، معیارهای روابط اجتماعی، تلاش در جمع آوری زاد و توشه، توجه به خویشاوندان، و … .
مدرس نهج‌البلاغه گفت:امروز دانش آموز ما در محیط مدرسه با خلأهایی مواجه هست که خوب است در برنامه های اوقات فراغت آن خلأها را جبران کنیم.

وی افزود:یکی از نیازهای آموزشی و پرورشی دانش آموزان اُنس با نهج البلاغه هست،بعضی از دست اندرکاران برنامه ریزی های آموزشی می گویند:معارف نهج البلاغه برای دانش آموزان سنگین است! خُب چرا این معارف را با سطح درک دانش آموز همسان نمی کنیم؟بجای حذف نهج البلاغه از برنامه آموزشی بیاییم معارف متناسب با قوه درک دانش آموزان را برایشان تبیین کنیم.

استاد نهج البلاغه گفت:به عنوان نمونه یکی از سوالات پرتکرار دانش آموزان درباره توبه هست،می گوید:من والدینم را اذیت کرده ام،به دوستم دروغ گفته ام،به برادرم حرف زشت زده ام... آیا توبه من هم قبول می شود؟ حالا اگر در پاسخ به این سوال برویم سراغ نامه ٣١ نهج البلاغه،خواهید دید با چه واقعیات امیدبخشی در زمینه توبه مواجه خواهیم شد.

حجت الاسلام شکیبایی در ادامه به تبیین ده مورد از واقعیات توبه بر محور نامه ٣١ نهج البلاغه پرداخت:
١. خداوند مانع توبه کردن بندگان نیست:
وَ لَمْ یَمْنَعْکَ إِنْ أَسَأْتَ مِنَ التَّوْبَةِ

استاد حوزه گفت: راه توبه از طرف خدای متعال باز است منتهی این مهم است که آیا ما در مسیر توبه قدم می گذاریم یا خیر؟ بعضاً می گویند خدا ما را نخواهد بخشید! این فراز نامه ٣١ این شبهه را پاسخ داده است که این درگه ما درگه نومیدی نیست و مانعی برای توبه وجود ندارد.

٢. صبر خداوند فراوان است و در عقوبت گنهکار عجله نمی کند: وَ لَمْ یُعَاجِلْکَ بِالنِّقْمَة

ِ وی افزود:بعضاً اینگونه تصور می کنند که نعوذبالله خدای متعال با چوب بالای سر افراد ایستاده است و منتظر خطایی است که سریع عقوبت کند و حال آنکه این فراز پاسخ این شبهه را داده است.

٣. زمانی که کسی از گناه بازگردد او را سرزنش نمی کند: وَ لَمْ یُعَیِّرْکَ بِالْإِنَابَةِ

حجت الاسلام شکیبایی گفت:بر خلاف تصورات بشری که اگر کسی خلافی مرتکب شود تا سالهای سال مورد سرزنش دیگران قرار می گیرد ولی خدای متعال اینگونه عمل نمی کند و با یک توبه واقعی، پرونده سیاه به پرونده سفید تبدیل می شود.
۴. انسان با هر گناهی مستحق این است که رسوا شود ولی خدا چنین نمی کند: وَ لَمْ یَفْضَحْکَ حَیْثُ الْفَضِیحَةُ بِکَ أَوْلَی

پژوهشگر حوزه و دانشگاه گفت:بعضی از افراد دنبال خلاف دیگران می گردند تا اصطلاحاً مچ‌گیری کنند ولی خدای متعال ستّار العیوب است.
۵. خداوند سریع الرضاست و زود راضی شده و توبه را سریع می پذیرد: وَ لَمْ یُشَدِّدْ عَلَیْکَ فِی قَبُولِ الْإِنَابَةِ

وی افزود:اگر کسی نسبت به دوست خود خلافی مرتکب شود تا مدت ها باید برود و بیاید و معذرت خواهی کند تا شاید راضی شود ولی خدای متعال سریع الرضاست.

۶.در پذیرفتن توبه از بندگان،جریمه ای مشخص نمی کند: وَ لَمْ یُنَاقِشْکَ بِالْجَرِیمَةِ

حجت الاسلام شکیبایی گفت:طبق قوانین مطرح در کشورهای مختلف،اگر کسی خلافی مرتکب شود علاوه بر تنبیه جسمی و روحی، باید جریمه هم پرداخت کند ولی آیا درگاه خدای متعال هم اینگونه هست؟آیا سراغ دارید بنده ای در اوج رذالت بوده و بعد توبه واقعی کرده و پاک شده،جریمه ای پرداخت کرده باشد؟!
٧. هیچ کس را از رحمت خود محروم نمی کند: وَ لَمْ یُؤْیِسْکَ مِنَ الرَّحْمَةِ

وی افزود:خدای متعال نه به زبان افراد، نه به نژاد انسان ها، نه به رنگ چهره افراد، نه به ملیت افراد و... امتیاز ویژه ای را درنظر نگرفته که مثلاً باب رحمتش به روی سفید پوستان باز است و به روی سیاه پوستان بسته! اصلاً و أبداً، باب رحمت الهی به روی همه باز است، منتهی اینکه ما چقدر خودمان را در معرض این رحمت قرار بدهیم و استفاده کنیم مربوط به ماست نه خدا.
٨. بلکه پاک شدن از گناه را ثواب تلقی می کند و برای توبه نیز ثواب می دهد:
بَلْ جَعَلَ نُزُوعَکَ عَنِ الذَّنْبِ حَسَنَة

استاد حوزه گفت:در درگاه الهی نه تنها جریمه ای برای گناه کار لحاظ نمی شود بلکه اگر این انسان خلافکار توبه کند و خودش را در معرض رحمت الهی قرار دهد، جایزه و ثواب هم دریافت خواهد کرد که این با معادلات بین بشری متفاوت است.
٩.آنقدر کریم است که برای هر کار قبیحی یک گناه و برای هر کار خوبی ده ثواب می نویسد:
وَ حَسَبَ سَیِّئَتَکَ وَاحِدَةً وَ حَسَبَ حَسَنَتَکَ عَشْراً

حجت الاسلام شکیبایی گفت:اگر یک دانش آموز تکلیفش را به موقع انجام ندهد، روز بعد معلم به او بجای یک صفحه، ده صفحه تکلیف می گوید و به نوعی تنبیهش می کند ولی در دستگاه الهی این معادله برعکس است؛ برای کار بد یک عقوبت ولی برای کار خوب دهها حسنه می نویسد.
١٠.در توبه و عذرخواهی را به روی بندگان گشوده است:
وَ فَتَحَ لَکَ بَابَ الْمَتَابِ وَ بَابَ الِاسْتِعْتَاب

حجت الاسلام شکیبایی به عنوان نکته پایانی گفت:خدای متعال در توبه را به روی همه باز گذاشته است و هرکسی با هر حجم از گناه و خلاف،اگر بیاید این در را بکوبد در به رویش باز خواهد شد و در آغوش رحمت الهی قرار خواهد گرفت.

وی در پایان گفت:همانطور که در این شکل نیمه کارگاهی ملاحظه فرمودید به همین راحتی می شود هم معارف نهج البلاغه را به دانش آموزانمان تقدیم کنیم و هم به شبهاتشان پاسخ بگوییم و هم سیر کمال انسانی را برایشان در اوقات فراغت ترسیم نماییم.